Αθηνά Αθανασίου

29
01

Κόντρα στον άνεμο του νεοφασισμού

Υπάρχουν στιγμές που επαναστατικό είναι το να τραβήξουμε το φρένο κινδύνου στο τρένο της ιστορίας, έγραφε υπό το πρίσμα του δικού του καταστροφικού παρόντος ο Βάλτερ Μπένγιαμιν, κορυφαίος μαρξιστής θεωρητικός του μεσοπολέμου, στις «Θέσεις για τη Φιλοσοφία της Ιστορίας». Ναι, η πολιτική αναχαίτισης του νέου κινδύνου του φασισμού είναι σήμερα επαναστατική. Αυτή είναι η ιστορική ευθύνη της αριστεράς σε στιγμές κινδύνου: να μετατρέπει τις ρωγμές των συσχετισμών δυνάμεων σε πεδία χειραφετησιακής δυνατότητας και σε ορίζοντα προσδοκίας.
05
11

Η «υπαρξιακή» πρόκληση της Αριστεράς

Στην Ευρώπη-Φρούριο, στην ξενοφοβική δυσαρέσκεια και στους ακροδεξιούς «εχθρούς» της παγκοσμιοποίησης, η Αριστερά καλείται να αντιτείνει μια διεθνιστική στρατηγική για μια μη-ευρωκεντρική Ευρώπη, για κοινωνίες αλληλεγγύης, ισότητας και ελευθερίας χωρίς διακρίσεις. Απέναντι στον αντιδημοκρατικό κυνικό στιγματισμό της λαϊκής κυριαρχίας και στην υποβάθμιση των δικαιωμάτων στο επίπεδο της λογιστικής διαχείρισης ιδιωτικών συμβάσεων, η «υπαρξιακή» πρόκληση με την οποία αναμετριόμαστε σήμερα είναι να ενεργοποιήσουμε εκ νέου την επαναστατική δυναμική της δημοκρατίας ως διαρκούς αυτοθέσμισης, πέραν της υπαρκτής μετα-πολιτικής και μετα-δημοκρατικής «δημοκρατίας». Στην ετερονομία του πολιτικού χρειάζεται να αντιταχθεί μια πολιτική επιτελεστικότητα που θέτει εκ νέου και αναθεωρεί συνεχώς τις έννοιες και τις γενεαλογίες της δημοκρατίας, του σοσιαλισμού και του κομμουνισμού: που πειραματίζεται με αυτές αλλά και πέρα από αυτές.
09
05

Η αντι-μεταπολίτευση ως μετα-δημοκρατία

Η αντι-μεταπολίτευση είναι μια ελληνική εκδοχή του «μίσους για τη δημοκρατία»: ένα σύμπτωμα της βαθιάς δυσφορίας ή μνησικακίας εκ μέρους των κυρίαρχων τάξεων, η οποία σχετίζεται με την έλλειψη εγγύησης της εξουσίας τους. Αρκετές δεκαετίες μετά το διακηρυγμένο «τέλος της ιστορίας», η αντι-δημοκρατία αναδύεται στη σύγχρονη Ευρώπη ως φρονηματική εμπέδωση μιας άκριτης ομοθυμίας γύρω από το αφήγημα της λιτότητας και τη συγκρότηση του υπο-χρεωμένου υποκειμένου ‒ ενάντια στην κριτική και ενάντια στην εναλλακτική.